Artykuły

Endometrioza to przewlekła choroba hormonalno – immunologiczno – zapalna, w której błona śluzowa macicy (endometrium) pojawia się poza jamą macicy – np. na jajnikach, pęcherzu moczowym, jelitach, otrzewnej, więzadłach, przeponie, a także na bardziej odległych narządach takich jak płuca, serce czy mózg. Komórki endometrium pozostają aktywne hormonalnie, przez co stan zapalny rozprzestrzenia się po całym organizmie. Niepożądany rozrost tkanki mięśniowej czyli endometrioza wewnątrz mięśnia macicy nazywamy adenomiozą.

Jak może objawiać się endometrioza?

Z uwagi na jej rozległość, w zasadzie objawy wydają się być nieograniczone. Przede wszystkim pacjentka ma do czynienia z przewlekłym bólem, często o bardzo dużym nasileniu uniemożliwiającym normalne funkcjonowanie. Ból ten może dotyczyć nie tylko rejonu podbrzusza, ale także odcinka lędźwiowo-krzyżowego, pachwin, kończyn dolnych, okolicy kości guzicznej , sromu czy odbytu. Poza tym, endometrioza może znacząco wpływać na płodność, dlatego tak ważne jest, aby brać ją pod uwagę w diagnostyce.

Zmiany zapalne towarzyszące endometriozie mają wpływ na okoliczne narządy powodując dokuczliwe objawy takie jak: zaparcia, biegunki, zespół drażliwego jelita, dolegliwości ze strony układu moczowego, nudności. Warto także wspomnieć o ogromnym wpływie choroby na zdrowie psychiczne kobiety. Nierzadko narażona jest ona na rozwój stanów depresyjnych i lękowych do których przyczynia się choroba przewlekła.

Jak leczy się endometriozę?

Coraz bardziej powszechna diagnostyka i świadomość istnienia choroby pozwala na wczesną interwencję. Przy niewielkim nasileniu zmian, o położeniu niezagrażającym np. funkcji innych narządów stosuje się przede wszystkim podejście zachowawcze: odpowiednio dobraną dietę tzw. przeciwzapalną, aktywność fizyczną dostosowaną do możliwości, fizjoterapię uroginekologiczną, a także wspomagającą farmakologiczną terapię hormonalną np. dienogestem. Nie można zapominać również o wysoko zalecanej opiece psychologicznej, która ma kluczowe znaczenie w poprawie jakości życia i wykształceniu strategii radzenia sobie z chorobą przewleką. W zaawansowanych i uzasadnionych przypadkach zmiany endometrialne usuwa się operacyjnie (laparoskopowo).

Jaka aktywność fizyczna przy endometriozie?

Tak naprawdę każda, ale przede wszystkim taka, na jaką pacjentka może sobie pozwolić. Choroba bywa podstępna, niekiedy wycisza się, aby następnego dnia dać o sobie znać ze zdwojoną siłą. Każda kobieta zna swoje ciało najlepiej, jednak należy podkreślić, że utrzymanie nawet lekkiej aktywności fizycznej jest niezbędne do zachowania prawidłowej funkcji i zdrowia, a także poprawy ogólnego stanu psychofizycznego. Warto obserwować swój organizm i próbować różnych form aktywności – najlepiej tolerowane są te o umiarkowanej intensywności, które nie będą nasilać stanu zapalnego w organizmie. Dla każdego ta aktywność będzie inna, natomiast zwykle będą to ćwiczenia aerobowe: pływanie, marszobiegi, rower, nordic walking. Bardzo istotnym elementem będą także ćwiczenia rozciągające i tonujące takie jak pilates, joga, stretching – pozwolą na zachowanie elastyczności układu mięśniowo-szkieletowego oraz kontrolę bólu, także przez oddech (ćwiczenia oddechowe). Należy jednak podkreślić, że jeżeli kobieta trenuje siłowo lub bardziej intensywnie np. biega długodystansowo i nie odczuwa przy tym pogorszenia swojego stanu, a wręcz przeciwnie, zauważa pozytywne skutki, nie ma przeciwskazań do zaprzestania jej preferowanej formy aktywności. Można natomiast np. rozważyć dodatkową suplementację po konsultacji ze specjalistą lub dodatek wspomnianych ćwiczeń rozciągających, jeżeli ich nie stosuje.