Drenaż jako odnowa biologiczna
Aktywność sportowa już od XVI wieku była uważana za podstawowe lekarstwo na większości chorób. Medyk królewski tamtych czasów, Wojciech Oczko pisał o tej zależności: „Ruch zastąpi prawie każdy lek, podczas gdy wszystkie lekarstwa razem wzięte nigdy nie zastąpią ruchu”. Ruch w różnych formach jest dostępny dla każdego. Powszechna chęć uprawiania sportu napędziła rozwój całej branży sportowej – budowę nowych miejsc na świeżym powietrzu, boisk, kortów czy siłowni, a także sklepów z odzieżą sportową oraz miejsc specjalnie przeznaczonych na odnowę biologiczną.
Przygotowanie się przed startem wymaga od każdego zawodnika (uprawiającego sport zawodowo czy amatorsko) niebywałego poświęcenia. Większość czasu w roku zawodnik przygotowuje się do osiągnięcia celu, który zaplanował sobie na początku swojej przygody:
- trenuje według określonego planu
- dba o czas trwania treningu
- dba o ilość jednostek treningowych w tygodniu
- stosuje dietę
- kontroluje odpowiednie nawodnienie
Jednak czy każdy myśli o odpowiedniej regeneracji po treningu?
Opowiem Ci co nieco o jednym z sposobów na przyspieszenie regeneracji w czasie sezonu treningowego tak, aby osiągnąć lepsze wyniki.
Zacznę pod początku…
W czasie aktywności fizycznej dochodzi do rozerwań włókien mięśniowych, czyli uszkadzają się wiązania peptydowe, uwalniając cząsteczki tych wiązań do przestrzeni międzytkankowej. Zazwyczaj po treningu odczuwacie to w postaci tzw. „zakwasów”. Aktualne badania pokazują, że dolegliwości bólowe, pojawiające się już dzień po treningu, to nie kwas mlekowy, który gromadzi się w przestrzeniach międzykomórkowych, ale stan zapalny, który organizm rozpoczyna w celu samoregeneracji oraz dla poprawy gojenia się uszkodzonych tkanek. Przerwanie ciągłości komórek wiąże się z powiększeniem (obrzękiem) organelli, pęcznieniem komórki oraz utratą ciągłości błony komórkowej, co prowadzi do uwolnienia zawartości komórki do przestrzeni międzykomórkowej. Obecność składników wewnątrzkomórkowych w przestrzeni międzykomórkowej wyzwala reakcję zapalną organizmu. Odpowiedź zapalna w uszkodzonym mięśniu pełni bardzo ważną rolę w homeostazie i regeneracji mięśni. Pierwszą reakcją układu odpornościowego na uraz tkanki związany z nadmierną aktywnością fizyczną, jest aktywacja układu dopełniacza, który umożliwia natychmiastową odpowiedź immunologiczną i stymuluje naciek komórek prozapalnych w miejsce uszkodzenia, czyli wewnątrz mięśnia. Jest to bardzo przydatna funkcja naszego organizmu, która zapewnia nam szybką mobilizacją do regeneracji i do dalszej aktywności codziennej, zawodowej jak i sportowej. Ten proces jest zdecydowanie najbardziej widoczny u osób uprawiających sporty siłowe oraz biorących udział w sportach kulturystycznych. Poprzez rozerwania włókien mięśniowych, a następnie namnożenie komórek mięśniowych, następuje nie tylko wzrost masy mięśniowej, ale również siły. To zaś sprzyja poprawie wyników i ogólnego samopoczucia.
Poniżej zdjęcie przedstawia schematyczny rysunek przebudowy włókien mięśniowych.
Jednym z najbardziej pomijanych objawów ciężkiego treningu jest wspomniany wcześniej obrzęk tkanek. Obrzęk definiowany jest jako nagromadzenie płynu tkankowego w różnych częściach ciała.
I mała dygresja – jak rozpoznać, że masz obrzęk związany nie tylko z aktywnością fizyczną?
- powiększenie się obwodu kończyny
- obrzęk asymetryczny
- pozostawienie wgłębień (wgnieceń) po odzieży, np. po szwach obcisłych spodni czy skarpetek.
- uczucie nieprzyjemnego rozpierania w kończynie
- uczucie obrzmienia w przypadku brzucha
- wysuszona skóra podatna na siniaki (mimo odpowiedniej ilości wypijanej wody w ciągu dnia)
Jedną z najbardziej niedocenianych form regeneracji ciała jest drenaż limfatyczny.
Drenaż limfatyczny jest formą masażu limfatycznego, który ma za zadanie stymulacje układu limfatycznego do szybszej pracy. I teraz troszeczkę anatomii – układ limfatyczny ma swoja własną akcję skurczową, dlatego siła grawitacji nie ma niego dużego wpływu. W normalnych warunkach akcja skurczowa komórek układu limfatycznego to około 8-10 skurczów na minutę (czyli bardzo leniwie). Jednak po drenażu limfatycznym jest on w stanie przyspieszyć prawie dwukrotnie, czyli do około 16-20 skurczów (a to jest już całkiem dobry wynik )
Układ limfatyczny ma dwie funkcje:
- Odprowadza z tkanek zbędne produkty przemiany materii, czyli „sprząta” nasze ciało
- Funkcja odpornościowa – ma w węzłach limfatycznych limfocyty, które są podstawowymi komórkami układu odpornościowego, dzięki czemu jako pierwszy zbiera informacja o ciałach obcych w naszym ciele – bakteriach, wirusach , itp. (dlatego też w czasie chorób nasze węzły limfatyczne m.in. pod pachami czy w okolicy szyi są powiększone)
W niniejszym artykule będzie nas interesowała pierwsza funkcja.
Po drenażu limfatycznym nasz organizm jest w stanie szybciej oczyścić i posprzątać zbędne produkty, które powstały po rozerwania włókien mięśniowych. Dzięki temu możemy wpłynąć na zwiększenie i przyspieszenie regeneracji organizmu.
Czym różni się drenaż limfatyczny od zwykłego masażu rozluźniającego, (który jest najczęściej stosowany po treningu)?
Otóż drenaż limfatyczny jest specyficznym rodzajem masażu limfatycznego, który powinien być robiony delikatnie, bazując na rozciągnięciu skóry. Ogromna większość, bo aż około 90% naczyń limfatycznych znajduje się w skórze, dlatego mocny ucisk będzie naturalną barierą dla układu limfatycznego i będzie blokował przepływ limfy, zamiast go wspomagać. W masażu rozluźniającym bazuje się na początkowym rozgrzaniu tkanek skóry, natomiast w drenaż limfatycznym nie. Rozgrzanie tkanek spowodowałoby rozszerzenie naczyń układu krwionośnego, a tym samym zmniejszyło siłę ssącą płyn obrzękowy z tkanek (układ krwionośny jest „mocniejszy” w transporcie wody i bardzo małych produktów przemiany materii układem, więc gdy zmniejszy się siła ssąca w naczyniach krwionośnych, układ limfatyczny będzie musiał niepotrzebnie zwiększać swoją pracę). Drenaż limfatyczny porusza poszczególne miejsca w całym ciele – doły nadobojczykowe (tutaj układ limfatyczny łączy się z układem krwionośnym) oraz zbiornik mleczu (zbiera limfę z okolicy brzucha wraz z narządami wewnętrznymi oraz kończyn dolnych) – a następnie skupia się na masażu konkretnej, obrzękniętej struktury. W masażu rozluźniającym masowana jest jedynie konkretna część ciała, bez wcześniejszego rozgrzania i poruszenia miejsc, mających aktywować pracę całego organizmu.
Bazując na naturalnej regeneracji za pomocą drenażu limfatycznego możesz:
- przyspieszyć zdolności regeneracyjne swojego organizmu
- zwiększyć wyniki w Twojej ulubionej dyscyplinie sportu
Drenaż limfatyczny jest doskonały nie tylko do zawodowych sportowców, ale do wszystkich osób uprawiających różne dyscypliny.